زمان تنها میّتی است که معاد ندارد.

یکی از مهمّ ترین و با ارزش ترین دارایی های یک فرد، زمان است. همه ی افرادی که به نوعی در زندگی خود موفّق هستند، به یقین، مدیریّت زمان خوبی دارند و از این نعمت الهی به بهترین نحو استفاده می کنند. یک مدیر خوب، یک کارمند خوب، یک پزشک خوب و ... ، به ارزش زمان و تأثیر مستقیم آن در بهره وری و پیشرفت همه جانبه در زندگی خود پی برده اند.

در آموزه های دینی نیز، به وفای به عهد و استفاده ی بهینه از زمان توصیه شده است؛ چرا که استفاده ی مناسب از این موهبت الهی، هم موجب سعادت دنیوی و هم سعادت اخروی فرد خواهد شد. جوامعی که در آن ها زمان در بین عموم مردم و به ویژه دولت، از اهمیّت بالایی برخوردار است، به طور واضح مشاهده می شود که به پیشرفت مناسبی در همه ی جوانب دست پیدا می کنند.

جای بسی تعجّب است که در کشور های اسلامی- علیرغم توصیه ی قرآن کریم و ائمّه ی اطهار علیهم السّلام- ، زمان و زمان مندی، یکی از بی ارزش ترین مسائل تلقّی می شود؛ مگر چنین نیست که قرآن عظیم الشأن ما چندین بار به وفای به عهد، تلاش، نظم، ارزش قائل شدن به زمان و ... تأکید نموده است؟ مگر چنین نیست که امیر المؤمنین علی علیه السّلام ما را به تقوی و سپس به نظم در امور توصیه کرده اند؟ آری نظم آن قدر مهمّ است که ایشان بلافاصله بعد از تقوی الهی، رعایت نظم در کارها را یادآور می شوند.

در این جا داستانی از زندگانی پر برکت حضرت امام خمینی رحمت الله علیه در مورد مدیریّت زمان را بیان می کنم:

حجت الاسلام و المسلمین سیّد عبّاس میر یونسی می گویند: ایشان خود بسیار منظّم بودند و مایل بودند دیگران هم منظّم باشند. روزی در مسجد سلماسی خطاب به شاگردان فرمودند: «من به کسی نمی گویم به درس من بیاید؛ ولی اگر می خواهید بیایید، منظّم باشید. شما اگر وقت شناس و منظّم باشید، باید تمام تان جلوی درِ این مسجد به هم برسید، چون مسافت منزل تا این جا را هم باید حساب کنید.»¹

البتّه مدیریّت صحیح زمان علاوه بر تلاش فردی و رعایت اصول برنامه ریزی، وابسته به محیط پیرامون نیز هست؛ به عنوان مثال، وقتی شما برای رفتن به جایی برنامه ریزی می کنید که از اتوبوس های تندرو (BRT) استفاده کنید و حتّی تأخیر پنج دقیقه ای را برای آن لحاظ می کنید، امّا برخی اوقات اتّفاق می افتد که آمدن اتوبوس پانزده دقیقه طول می کشد، این جاست که تمام محاسبات شما از هم می پاشد. افرادی که به هر عنوان برای کارهایشان برنامه ریزی منظّمی ندارند، نا خود آگاه حقّ النّاس را هم پایمال می کنند.

متأسّفانه در برخی از کشور ها از جمله کشور ما، چنین عرف شده که اگر با کسی قرار داشتید یا شما را به جایی دعوت کردند، دیرتر بروید، چون هنوز خودشان نیامده اند! چون همیشه ساعتی را که اعلام می کنند، سرِ آن ساعت شروع نمی کنند و از این حرف ها ... !

این موارد نقطه ی مقابل چیزی است که اسلام از ما خواسته و امیدوارم روزی برسد که همه ی مردم کشورمان وقت شناس باشند و هر ثانیه از وقت خود و دیگران را برابر با میلیاردها ریال و دلار بدانند.

منابع:

1- صحیفه ی دل، جلد 2، ص 139.